Mbyllet sezoni turistik dhe një gazetar anglez zbulon një Shqipëri ndryshe ne 2012 (REPORTAZHI, Closes tourist season and a British journalist discovers an otherwise Albania summer 2012 (coverage)

Mediat italiane i kushtuan vëmendje dje mbylljes së sezonit turistik. Në Shqipëri axhenda e mediave ishte ajo e zakonshmja. Normalisht ka akoma njerëz që vazhdojnë pushimet, por nga sot Shqipëria i kthehet plotësisht punës. Qytetet kanë nisur të ziejnë, ndërkohë që nuk ka akoma një bilanc të një sezoni turistik që duket se nuk ka ndryshuar shumë nga një vit më parë. Megjithatë të paktën dikush ka zbuluar një Shqipëri ndryshe. Ai është gazetari i The Telegraph në Angli, që ka shkruar reportazhin e mëposhtëm.

Nga Edward Reeve

Kjo është e çuditshme. Jam ulur në një bar në Tiranë, Shqipëri, dhe nuk shoh asnjë gangster në horizont. Përpara kam një banak të gjatë me mish, një burrë miqësor që e pret atë sipas kërkesës dhe një birrë që kushton 0.7 paund. Gjithkush flet anglisht dhe të gjithë janë shumë të sjellshëm. Mos ndoshta ka një mospërputhje mes reputacionit të Shqipërisë dhe këtij realiteti modern? Pas një jave udhëtimi bashkë me mamanë time në këtë vend pa asnjë telash mund të them me plot bindjen PO. Për ju që nuk keni ndërmend të lexoni këtë hapësirë, u them: SHKONI.
Por fillimisht një kontekst.
Udhëtimi ynë erdhi kur lexova se operatori Voyages Jules Verne është kthyer në vend pas një mungese 20 vjeçare. Në vitet 80 VJV ishte e vetmja mënyrë për të vizituar Shqipërinë, që drejtohej nga një diktator paranojak komunist, që lëshonte vetëm disa qindra viza çdo vit. Mamaja ime me prirje majtiste kishte qenë dy herë, në vitin 1986 dhe 1987, duke udhëtuar përmes Podgoricës, duke kaluar kufirin nën dritat e prozhektorëve, ndërkohë që në sfond dukeshin ujq. Të gjithë librat e revistat apo çdo material i printuar sekuestrohej nga roje të ashpër me kallashnikovë në krah. Vizitorët do kalonin përmes një ngushtice për të vrarë mikrobet kapitaliste. Mirëserdhët në Shqipëri.
Sa ndryshojnë kohët. Në fluturojmë direkt për në Tiranë dhe nuk na duhet të kalojmë përmes kontrolleve. Aeroporti është i pastër dhe modern. Pak më tutje na pret një autobus për turin, që është akoma edhe më i pastër dhe modern. Guida jonë, Elton Çaushi, mund të ngatërrohet me një student italian të arteve. Ai thotë se të rinjtë shqiptarë janë të vetëdijshëm për reputacionin e errët të Shqipërisë jashtë vendit. Ai shton se tani ata shmangin atë veshjen e errët që të bënte të dukeshe si vrasës me pagesë, që mendohej se ishte trendi në vitet 90.
VJV na paralajmëron se rrjeti i varfër rrugor do bëjë që të udhëtojmë shumë me autobus, por edhe të ecim disi në këmbë. Ndalesa e parë është manastiri i Ardenicës, që i përket shekullit të 18-të. Rreth e qark ka bunkerë, mendohet se janë ndërtuar plot 700 mijë të tillë në komunizëm. Mamaja ime nuk e ka vizituar Ardenicën në udhëtimin e mëparshëm pasi atëherë përdorej si depo armësh. Mbijetesa e afreskeve dhe ikonave të vëllezërve Konstandin dhe Athanas Zografi është një mrekulli.
Ne e kalojmë natën në qytetin e Fierit, që për hir të vërtetës bie era naftë (është pranë rafinerisë) dhe nuk ofron asgjë as për turistin më optimist. Është i përshtatshëm megjithatë për të vizituar qytetin e Apolonisë. E vërteta është se edhe banori më i famshëm i tij, Augusti, nuk do e njihte atë.
Por shpresat i kemi tek një tjetër vend historik, Butrinti. Problemi është se Butrinti është në jug, pranë kufirit me Greqinë. Kjo do të thotë edhe një ditë udhëtim në rivierën shqiptare, drejt Sarandës, ku do qëndrojmë dy net. Është një udhëtim i gjatë, rreth tetë orë, por ne ndalojmë për të shijuar panoramën në Llogara dhe fortesën e Ali Pashës (i famshëm nga Bajroni) në Gjirin e Palermos.
Butrinti është një vend magjik. Në Itali do ishte i mbushur plot me vizitorë. Por ne jemi vetëm me disa gjermanë të moshuar. Rrënojat janë këdo në një gadishull të vogël dhe variojnë nga shekulli i katërt Përpara Krishtit deri në fillim të viteve 900. Është një vend i mrekullueshëm për të kaluar mëngjesin.
Ditën tjetër udhëtojmë për në brendësi të qytetit të Gjirokastrës. Është një vend i shpallur Trashëgimi Botërore nga UNESCO. Rrugët janë të pjerrëta dhe me kalldrëm, ka shtëpi të periudhës otomane dhe një kështjellë të frikshme. Kjo panoramë është më pranë asaj që mban mend mamaja ime nga Shqipëria, shto këto një ekonomi të vogël kapitaliste me njerëz që shesin punime të vogla prej druri dhe me një pronar restoranti ekscentrik, Kujtimi, ku ajo mund të shijojë këmbët e bretkosave.
Duhet theksuar se kuzhina shqiptare në përgjithësi është me cilësi të mirë dhe shumë e lirë. Ushqimi kishte qenë një problem gjatë vizitave të mamasë sime, pasi kishin qëndruar në resortin Adriatik në Durrës ku thuajse kishin ngordhur për ushqim.
Pas një nate në Gjirokastër, ne ndalojmë në një qytet tjetër, në Berat. Edhe ky është një vend sharmant i botës së vjetër. Shtëpitë e vjetra otomane janë njëra mbi tjetrën. Ka një kështjellë të ruajtur mirë dhe një kishë të lavdishme, Shën Mëria, me afreske të jashtëzakonshme. Nëse keni ambicie për të hapur një hotel butik, Berati është vendi i duhur. Ndalojmë për në Bylis (shumë mbresëlënës) dhe për një ushqim të shpejtë në Fier (më pak mbresëlënëse).
Ndalesa finale është Tirana, kryeqyteti, që është një vend miqësor dhe i zhurmshëm. Ka shumë gjëra për të parë e për të bërë gjatë një ndalese të shkurtër. Kjo përfshin edhe një udhëtim në Krujë, një qytet i fortifikuar nga ku heroi kombëtar i Shqipërisë, Skënderbeu, udhëhoqi rezistencën në shekullin e 15-të kundër turqve. Vajza e Enver Hoxhës ka restauruar kështjellën dhe e ka kthyer atë në një tempull të nacionalizmit shqiptar. Ndryshimi i madh, thotë mamaja ime, është ky pazar me kalldrëm, që nuk ishte gjatë vizitës së saj të fundit. Pazari është i mbushur edhe me gjëra që përkujtojnë Enver Hoxhën.
Atë natë në Tiranë shëtitëm tek Blloku, ish- zona rezidenciale e nomenklaturës. Deri në rënien e komunizmit ishte i ndaluar për shqiptarët e zakonshëm. Tani është i mbushur me bare e kafene ku të rinjtë gjejnë kënaqësi.
Mamaja ime është befasuar. Tirana në mesin e viteve 80 ishte një vend i vdekur. I vetmi moment emocionues ishte kur një person mbipeshë e ngacmoi atë në hollin e Hotel Tirana International. Ajo luftoi me të dhe brenda pak minutash ai u arrestua. Nuk ka asnjë dyshim që do ketë përfunduar në burg ose më keq.
Mamaja ime thotë se ajo do të rikthehet për të eksploruar veriun e Shqipërisë, vetëm, për të pasur më shumë kohë. Është e trishtuar se eksperimenti socialist dështoi.
http://lajme4.shqiperia.com/lajme/artikull/iden/1047279883/titulli/Mbyllet-sezoni-turistik-dhe-nje-gazetar-anglez-zbulon-nje-Shqiperi-ndryshe-REPORTAZHI 

Closes tourist season and a British journalist discovers an otherwise Albania (coverage)

 Italian media took note of yesterday's closing season. Albania was that the mainstream media agenda. Normally there are still people who continue to leave, but returned to Albania today fully work. Cities have begun to boil, while there is still a balance of a tourist season that it seems that not much has changed from a year ago. However, at least someone has found a Albania otherwise. He is a journalist of The Telegraph in England, who has written the following reportage.
 By Edward Reeve

This is strange. I'm sitting in a bar in Tirana, Albania, and see no gangster in sight. Before I have a long counter with meat, a friendly man awaiting him upon request and a beer that costs 0.7 pounds. Everyone speaks English and they are all very polite. Perhaps there is a discrepancy between the reputation of Albania and the modern reality? After a week traveling with my mother in this country without any trouble I can say with full PO conviction. For you who do not intend to read this space, I say: GO.
But first a context.
Our journey came when I read the operator Voyages Jules Verne has returned to the country after an absence of 20 years. In 80 years VJV was the only way to visit Albania, led by a paranoid communist dictator, issued only a few hundred visas each year. My mother had been leftist leaning twice, in 1986 and 1987, traveling through Podgorica, crossing the border under floodlight lights, while in the background seemed wolves. All books, magazines or any printed material sekuestrohej by tough guards with Kalashnikovs in hand. Visitors will pass through a strait to kill germs capitalist. Welcome to Albania.
How different times. Fly directly to Tirana and do not have to go through checks. The airport is clean and modern. Pak still expects us a bus tour, which is even more clean and modern. Our guide, Elton Çaushi, can be confused with an Italian student of the arts. He says that young Albanians are aware of Albania's dark reputation abroad. He adds that they now avoid it dark dress to make it look like a paid killer, thought to be the trend in the 90s.
VJV warns us that poor road network will make bus travel more, but somehow walk on foot. First stop is the Monastery of Ardenica, which belongs to the 18th century. Around bunkers, believed to have been built full 700 thousand such under communism. My mother has not visited Ardenicën previous trip because it was used as a weapons depot. Survival of frescoes and icons of the brothers Konstantin and Athanas Zografi is a miracle.
We spend the night in the city of Fier, for the sake of truth wind chime diesel (at the refinery) and offers nothing even for the most optimistic tourist. It is convenient, however, to visit the city of Apollonia. The truth is that even its most famous resident, Augustus, would not recognize it.
But hopes have another historic site, Butrint. The problem is that Butrint in the south, near the border with Greece. This means even a day trip to the Albanian Riviera, to Saranda, where you will stay for two nights. It's a long trip, about eight hours, but we stop to enjoy the panorama in Llogara and fortress of Ali Pasha (famous from Byron) in the Bay of Palermo.
Butrint is a magic place. In Italy it would be full of visitors. But we are only a few elderly Germans. Ruins are anyone on a small peninsula and ranging from the fourth century BC to the early 900. It is a wonderful place to spend the morning.
The next day we travel to the inner city of Gjirokastra. Is a declared World Heritage site by UNESCO. The streets are steep and cobbled streets, houses and scary castle Ottoman period. This view is closer to what you remember my mother from Albania, add these a small capitalist economy with people who sell small wooden works well an eccentric restaurateur, memory, where it can enjoy frogs legs.
It should be noted that Albanian cuisine is generally good quality and very cheap. Food had been a problem during the visits of my mother, having stayed in the Adriatic resort of Durres which had almost died for food.
After a night in Gjirokastra, we stop in a different city, in Berat. And this is a charming old world. Old Ottoman houses are one above the other. There is a well-preserved castle and a glorious church, St Mary, with extraordinary frescoes. If you have ambitions to open a boutique hotel, Berat is the right place. Stop Bylis (impressive) and a fast feed in Fier (less impressive).
Final stop is Tirana, the capital, which is a friendly and loud. There are many things to see and do during a short stopover. This includes a trip to Krujë, a fortified city where the Albanian national hero Skanderbeg, led the resistance in the 15th century against the Turks. Enver Hoxha's daughter has restored the castle and turned it into a temple of Albanian nationalism. The big difference, says my mother, is this cobbled shopping was not during her last visit. Bazaar is filled with things that remind Enver Hoxha.
That night in Tirana shëtitëm to Block, former residential areas of nomenclature. By the fall of communism was forbidden to ordinary Albanians. Now is filled with bars and cafes where young people find pleasure.
My mother was surprised. Tirana in the mid 80s was a dead place. The only exciting moment was when an overweight person haunted him in the lobby of the Hotel Tirana International. She struggled with him and within minutes he was arrested. There is no doubt that would have ended up in jail or worse.
My mother says she will return to explore the north of Albania, only to have more time. It's sad that the socialist experiment failed